Różne sposoby rozmnażania

Zdolność do rozmnażania, czyli wydawanie potomstwa, jest jedną z cech, dzięki którym organizmy mogą istnieć. Rozmnażanie się jest cechą gatunku, a nie jednego jego przedstawiciela. Nie wszystkie rośliny wydają nasiona, nie wszystkie zwierzęta wydają na świat potomstwo, a mimo to istnieją różne gatunki zwierząt i roślin.

 

Rozmnażanie bezpłciowe 

 W przypadku rozmnażania bezpłciowego organizmy potomne są identyczne z organizmem macierzystym. Można wyróżnić kilka sposobów rozmnażania bezpłciowego:

• podział komórki-podział komórki rozpoczyna się od podziału jądra komórkowego. Następnie pomiędzy dwoma nowymi jądrami zaczyna tworzyć się błona, która stopniowo dzieli komórkę na dwie różne części. Ostatecznie powstają dwie komórki potomne. W ten sposób rozmnażają się wszystkie organizmy jednokomórkowe, między innymi pantofelek. Podział komórki jest również charakterystycznym sposobem rozmnażania się bakterii, u których proces ten rozpoczyna się od podziału substancji jądrowej, ale o nich niedługo. 

• pączkowanie- podczas tego procesu na ciele organizmu rodzicielskiego tworzy się uwypuklenie, zwane pączkiem, które stopniowo rozwija się w miniaturę dorosłego organizmu. Po odłączeniu się młody osobnik rozpoczyna samodzielne życie. Ten sposób rozmnażania występuje u zwierząt wodnych prowadzących osiadły tryb życia, na przykład u stułbi.

• zarodniki -rozmnażanie przez zarodniki jest charakterystyczne dla mszaków, paprotników i grzybów. Zarodniki to specjalne komórki powstające w zarodniach. Kiedy dojrzeją, wypadają z zarodni, kiełkują i rozwijają się organizmy potomne.
  
• fragmentacja- fragmentacja polega na dzieleniu się organizmu macierzystego na kilka części. Po pewnym czasie, dzięki regeneracji, z każdego oddzielonego fragmentu powstają nowe osobniki. Przez fragmentację mogą rozmnażać się grzyby i niektóre rośliny, na przykład truskawki, a wśród zwierząt - gąbki. Ten sposób rozmnażania bezpłciowego nazywamy rozmnażaniem wegetatywnym.
  

Rozmnażanie płciowe

Rozmnażanie, w którym biorą udział komórki rozrodcze, nazywamy rozmnażaniem płciowym. U zwierząt komórki rozrodcze (gamety) powstają w narządach rozrodczych (gonadach). Męskie gonady (jądra) wytwarzają męskie komórki rozrodcze (plemniki). Gonady żeńskie (jajniki) wytwarzają komórki jajowe. W wyniku zapłodnienia, czyli połączenia gamety męskiej z gametą żeńską, powstaje zygota – pierwsza komórka nowego organizmu. Zapłodnienie może zachodzić na zewnątrz organizmów rodzicielskich (np. u ryb i płazów) lub wewnątrz ciała samicy (np. u ssaków, ptaków i owadów).

Rozwój zwierząt:

- prosty - młody osobnik podobny do dorosłego organizmu.

- złożony - larwy nie są podobne do organizmu rodzicielskiego.

Wyróżniamy organizmy:

- jajorodne - kiedy samica składa jaja, a zarodek czerpie substancje odżywcze znajdujące się w jaju.

- żyworodne - kiedy zarodek rozwija się organizmie matki i czerpie substancje odżywcze.

- jajożyworodność - kiedy zapłodnione jaja rozwijają się w organizmie matki, lecz w trakcje rozwoju zarodek odżywia się wyłącznie substancjami znajdującymi się w jaju.