PIERŚCIENICE

PIERŚCIENICE - zwierzęta o ciele obłym, dwubocznie symetrycznym, podzielonym na pierścieniowate segmenty (metamery). Zewnętrzną część ciała stanowi wór skórno-mięśniowy, a wnętrze wypełnia wtórna jama ciała powstała pomiędzy rozszczepionymi listkami mezodermy.
Układu oddechowego brak (tylko u niektórych wieloszczetów są skrzela). Układ krwionośny z zamkniętym obiegiem krwi, złożony z naczyń: grzbietowego, brzusznego i łączących je tętniących naczyń okrężnych. Brak wyodrębnionego serca. Funkcję krwi pełni hemolimfa.
Układ pokarmowy stanowią: otwór gębowy, umięśniona gardziel, przewód pokarmowy i otwór odbytowy.
Układ wydalniczy składa się z pary metanefrydiów w każdym segmencie ciała. Metanefrydium ma postać orzęsionego lejka otwartego do wtórnej jamy ciała i wychwytującego stamtąd produkty przemiany materii.
Układ nerwowy w części głowowej tworzą zwoje międzygardzielowe i podgardzielowe. W każdym segmencie ciała znajduje się para zwojów połączonych ze sobą i ze zwojami z sąsiednich segmentów (formują łańcuszek brzuszny).

Gromada: Wieloszczety - organizmy zazwyczaj morskie, wolno żyjące lub osiadłe. Odcinek głowowy wyraźnie zaznaczony. Często występują u nich dobrze wykształcone czułki, wąsy i parapodia (boczne wyrostki ciała umożliwiające przemieszczanie się i odbieranie bodźców).
Wieloszczety są rozdzielnopłciowe i stwierdza się u nich rozwój z przeobrażeniem (larwa nazywa się wdzięcznie trochofora).
Przedstawiciel: Nereida

Gromada: Skąposzczety - organizmy żyjące w glebie, wodach słodkich i rzadko - w morzach. Część głowowa słabo wyodrębniona. Brak parapodiów lub są one słabo wykształcone. Niekiedy na segmentach znajdują się szczecinki.
Skąposzczety są obojnacze i występuje u nich zapłodnienie krzyżowe. Rozwój jest prosty, bez przeobrażeń.
Przedstawiciel: Dżdżownica ziemna

Gromada: Pijawki - zwierzęta wód słodkich lub słonych (bardzo rzadko lądowe). Są drapieżnikami albo pasożytami. Liczba segmentów ciała jest stała (34). Segmentów zarysowanych na zewnętrznej stronie ciała jest więcej niż tych wewnętrznych.
Charakterystyczna jest obecność jednej lub dwóch przyssawek, którymi pijawka przyczepia się do podłoża bądź do żywiciela.
Pijawki są obojnacze i występuje u nich zapłodnienie krzyżowe. Rozwój jest prosty, bez przeobrażeń.
Przedstawiciele: Pijawka lekarska, pijawka końska, pijawka kacza 

pijawka lekarska

Płazińce i nicienie

Do jednych z najważniejszych zasad higieny należy mycie rąk przed każdym posiłkiem. Na pewno wiesz również, że trzeba myć warzywa i owoce, zanim je spożyjesz. Te czynności mają ochronić nas przed niebezpiecznymi pasożytami- płazińcami i nicieniami.

PŁAZIŃCE

Do płazińców należą zarówno mikroskopijne formy wolno żyjące, jak i 30 – metrowe tasiemce pasożytujące w przewodach pokarmowych kręgowców. Płazińce to najprymitywniejsze zwierzęta wykazujące symetrię dwuboczną – nie mają jamy ciała ani układów oddechowego i krążenia. Niektóre pasożyty obywają się bez układu pokarmowego. U większości gatunków do jelita prowadzi tylko jeden otwór służący do pobierania pokarmu i usuwania niestrawionych resztek. Słabo wyróżniona głowa zawiera mózg i narządy zmysłów- oczy proste, które odróżniają światło od ciemności, receptory zmysłu chemicznego, równowagi i receptory wrażliwe na ruch wody.

Tasiemiec to jeden z wielu płazińców.

NICIENIE 

Większość gatunków nicieni ma wymiary mikroskopijne, choć nicień pasożytujący u kaszalota dorasta do długości 13 m! Nicienie należą do najliczniej występujących zwierząt na Ziemi – stwierdzono, ze jedno zgniłe jabłko zawiera ok. 90 tys. (!) osobników nicieni. Wolno żyjące nicienie występują dosłownie w każdym wodnym i lądowym środowisku, a zamieszkujące glebę gatunki odgrywają zasadniczą rolę w rozkładzie ściółki. Nicienie pasożytnicze znajdowano we wszystkich narządach roślin i zwierząt. Warto sobie uświadomić, że ponad połowa ludzkiej populacji zarażona jest pospolitymi nicieniami – glistami, owsikami, włosogłówkami itp.

Przykładem nicieni jest glista ludzka.

Gąbki i parzydełkowce

Gąbki są morskimi zwierzętami osiadłymi, zbudowanymi z dwóch warstw komórek, między którymi znajduje się galaretowata substancja zwana mezogleą. Nie posiadają tkanek i posiadają ogromne właściwości regeneracyjne. Rozmnażają się w sposób bezpłciowy i płciowy. Rozwój jest złożony, przy czym larwa pływa wolno w wodzie. Przedstawicielem jest np. gąbka grecka.

Parzydełkowce

Są to zwierzęta wyłącznie wodne. Formy dorosłe mają ciało zróżnicowane na osiadłe polipy albo wolno pływające meduzy. Są organizmami tkankowymi. Wnętrze ciała wypełnia jama gastralna. Prowadzi do niej otwór gębowy otoczony u polipów czułkami, a u meduz - ramionami. Charakterystyczną cechą parzydełkowców są komórki parzydełkowe. Parzydełkowce mają proste układy: mięśniowy, nerwowy, zmysłów, pokarmowy, rozrodczy. Oddychają całą powierzchnią ciała, a zbędne produkty metabolizmu wydalają bezpośrednio do wody. Układ nerwowy ma charakter rozproszony. Rozmnażają się, podobnie jak gąbki, bezpłciowo i płciowo. Rozwój jest złożony. U niektórych gatunków występuje przemiana pokoleń. Wśród gromad parzydełkowców wyróżnia się: stułbiopławy, krążkopławy i koralowce.

Chełbia modra jest pospolitą meduzą żyjącą w Bałtyku. 

Czym różnią się bezkręgowce od kręgowców?

Jak już wcześniej wspomniałam, zwierzęta dzielimy na dwie wielkie grupy- bezkręgowców i kręgowców. Najłatwiej różnice pomiędzy nimi jest przedstawić w formie tabeli:

W królestwie zwierząt

Zwierzęta to najliczniejsze pod względem liczby gatunków królestwo. To nim poświęcone będą najblisze wpisy na bloga. Serdecznie zapraszam do czytania.

U zwierząt, podobnie jak u roślin, komórki łączą się w tkanki, by zwiększyć skuteczność procesów zachodzących w organizmie. Tkanka jest to zespół komórek o podobnej budowie, które pełnią określone funkcje. Wyróżniamy:

TKANKĘ NABŁONKOWĄ:
- n. płaski,
- n. walcowaty,
- n. gruczołowy (wielorzędowy),
- n. sześcienny.
Podział ze względu na ilość warstw:
- jednowarstwowy
- wielowarstwowy

Funkcje nabłonka:

- ochrania,

- wydziela pot, łój, śluz,

- wchłania substancje odżywcze i wodę.

TKANKĘ ŁĄCZNĄ:

1. Krew:

składa się z:

 - osocza,

 - krwinek czerwonych (erytrocyty),

 - krwinek białych (leukocyty),

 - płytek krwi (trombocyty).

Funkcje krwi:

- rozprowadza tlen i składniki odżywcze po organizmie,

- bierze udział w ochronie przed drobnoustrojami,

- bierze udział w krzepnięciu,

- odprowadza z komórek do narządów wydalniczych produkty przemiany materii.

2. TKANKA CHRZĘSTNA:

składa się z:

- substancji międzykomórkowej

- jamek chrzęstnych,

- komórek chrzęstnych.

Funkcje tkanki chrzęstnej:

- chroni kości przed ścieraniem,

- łączy kości.

3.TKANKA KOSTNA:

składa się z:

- komórki kostnej,

- substancji międzykomórkowej,

- naczyń krwionośnych.

Funkcje tkanki kostnej:

- tworzy szkielet, który utrzymuje ciało,

- odporna na urazy.

4. TKANKA TŁUSZCZOWA:

składa się z:

- komórek tłuszczu.

Funkcje tkanki tłuszczowej:

-magazynuje substancje odżywcze

TKANKĘ MIĘŚNIOWĄ

Rodzaje tkanki mięśniowej:

- t. m. gładka,

- t. m. poprzecznie prążkowana szkieletowa,

- t. m. poprzecznie prążkowana sercowa,

Funkcje tkanki mięśniowej :

-dzięki zdolności do kurczenia się i rozkurczania umożliwia ruch .

TKANKĘ NERWOWĄ 

Funkcje tkanki nerwowej:

- organizuje i nadzoruje wiele czynności organizmu, między innymi myślenie, ruch, a nawet przesuwanie pokarmu w układzie pokarmowym,

- wytwarza, odbiera, analizuje i przewodzi sygnał o stanie otoczenia oraz samego organizmu.

Ze względu na obecność lub brak kręgosłupa, zwierzęta dzielimy na kręgowce i bezkręgowce.  Nie jest to jedyna cecha różniąca te grupy, ale o tym trochę więcej następnym razem. :)

Grzyby i porosty

Zbieranie grzybów ma w naszym kraju długa tradycję. Z pewnością byłeś kiedyś na grzybobraniu, wiesz zatem, że grzyby czują się najlepiej w wilgotnych i ciepłych  miejscach.

Grzyby są organizmami cudzożywnymi. Nie potrafią one, tak jak rośliny, same syntetyzować związków organicznych z substancji nieorganicznych , w związku z czym potrzebne są im gotowe substancje odżywcze,  wytworzone przez rośliny albo zwierzęta. Ze względu na sposób odżywiania grzyby można podzielić je na:

• saprobionty - są to organizmy, które odżywiają się martwą materią organiczną w postaci obumarłych szczątków roślinnych i zwierzęcych. Grzyby te wydzielają do podłoża enzymy trawienne, a następnie wchłaniają strawione substancje. Do tej grupy grzybów należą między innymi grzyby kapeluszowe.
• pasożyty - żyją wewnątrz lub na powierzchni innych organizmów żywych i odżywiają się gotowymi związkami wyprodukowanymi przez te organizmy.  Pasożytami są  np. buławinka czerwona, rdza źdźbłowa, huba, pleśniawki, kropidlak, pędzlak(pleśń na owocach)

  

  działanie pleśni na owoce 

• symbionty - grzyby, które współżyją z obopólną korzyścią z innymi organizmami żywymi, np. porosty i grzyby mikoryzowe, które współżyją z korzeniami niektórych drzew

Budowa grzybów

Grzyby wielokomórkowe zbudowane są z licznych nitkowatych tworów zwanych strzępkami. Strzępki są ze sobą mniej lub bardziej związane i tworzą ciało wegetatywne grzybów - grzybnię. Strzępki grzybni rozrastają się w głąb podłoża lub rosną na jego powierzchni. Natomiast jednokomórkowe składają się (jak sama nazwa wskazuje) z jednej komórki grzyba. 

ZNACZENIE GRZYBÓW:

Zalety:

- można je spożywać,

- wykorzystuje się je w piekarnictwie,

- służą do wytwarzania antybiotyków,

- wytwarzają alkohol (przydatny nie tylko dla jego miłośników).

Wady:

- wywołują choroby,

- psują produkty,

- osiadają na wilgotnych ścianach,

- można od niektórych nawet umrzeć.

Czym są porosty?

Porosty to „organizmy 2 w 1”, powstałe w wyniku współdziałania grzyba i glonu. Samożywny glon dostarcza pokarmu, a grzyb ochrania glonowego partnera, przytwierdza do podłoża oraz dostarcza wodę z solami mineralnymi (wprost z atmosfery – z deszczu, mgły i pary wodnej). U większości gatunków to grzyb odpowiada za kształt „ciała” porostu – plechy. 

Specjaliści włączają obecnie porosty do królestwa grzybów. 

W świecie protistów

Czy kiedykolwiek, czyszcząc akwarium, zastanawiałeś się, w jaki sposób na jego ścianach powstaje specyficzny nalot? Tworzą go jednokomórkowe organizmy-protisty.

Protisty to bardzo zróżnicowane królestwo.Nie istnieje żadna zaawansowana ewolucyjnie cecha, która wyróżniałaby protisty od pozostałych organizmów jądrowych.Większość protistów to jednokomórkowce, zdarzają się też wielokomórkowce, a nawet organizmy zbliżone do tkankowego poziomu organizacji. Komórki niektórych gatunków protistów są komórczakami.

  Podział protistów

- Pierwotniaki:
  * cudzożywne
  * jednokomórkowe
  * jedno jądro, rzadziej kilka jąder w komórce
  * poruszają się za pomocą rzęsek, wici lub nibynóżek
- Protisty roślinopodobne :
  * samożywne
  * jedno- lub wielokomórkowe
  * jedno jądro w komórce
  * niektóre poruszają się za pomocą wici
- Śluzowce:
  * cudzożywne
  * jedno- lub wielokomórkowe
  * wiele jąder w komórce
  * poruszają się, pełzając

Przedstawiciele

• pantofelek (pierwotniak)
  
• ameba (pierwotniak)
  
• okrzemki (protist roślinopodobny)
  
•  euglena zielona (protist roślinopodobny)
  
• śluzowiec